Praćenje promene sadržaja urana u vodi za piće iz beogradskog vodovoda tokom višegodišnjeg perioda

Abstract

Uran je prisutan u površinskoj i podzemnoj vodi u rasponu koncentracija od 0,01 µg/dm3 do 1500 µg/dm3. Zbog mobilnosti njegovih rastvorenih jedinjenja, može se u povišenoj koncentraciji naći i u čovekovom organizmu u kome mu je glavna meta napada bubreg. Iz tih razloga je vršeno praćenje koncentracije urana u vodi za piće koja se koristi u beogradskom vodovodu tokom vremenskog perioda od 2008-2015. godine. Za ispitivanje je korišćena indirektna metoda određivanja sadržaja teških metala i urana u vodi za piće. Ispitivanja vrste izotopa pokazala su da se uran u vodi za piće nalazi u obliku izotopa 238U, dok je izotop 235U zastupljen u konstantnoj koncentraciji, što konsekventno dovodi do smanjivanje izotopskog odnosa 238U/235U usled smanjenja koncentracije izotopa 238U u vodi za piće u ispitivanom periodu. Rezultati ispitivanja su pokazali da se koncentracija urana u vodi za piće kreće od 0,42 µg/dm3 do 0,71 µg/dm3, što je ispod predložene dozvoljene koncentracije od 2 µg/dm3. Dokazano je da je uran u vodi za piće antropogenog porekla i da ne postoji kratkoročni rizik po zdravlje ljudi od njegovog prisustva. Međutim, kontinuirana ingestija urana može prouzrokovati u dužem vremenskom intervalu uticaj na zdravlje ljudi. Proračunati, potencijalni kancerogeni, rizik po zdravlje ljudi ukazao je na realnu opasnost za prosečno 20 od 1000 stanovnika koji stalno konzumiraju ovu vodu za piće.

Uranium is present in surface and underground water in the concentration range from 0.01 µg/dm3 to 1500 µg/dm3 . Due to mobility of its dissolved compounds, uranium can be found in human body in elevated concentration, while kidneys are main target of the attack. Because of these reasons, during time period from 2008 to 2015 monitoring of uranium concentration in drinking water used in Belgrade water supply was performed. An indirect method was used for determination of heavy metals content and uranium in drinking water. An examination of isotope type gave result that uranium in drinking water is in form of isotope 238U, while isotope 235U is present in a constant concentration, which consequently leads to a reduction of isotopic ratio 238U/235U due to the reduction of concentration of isotope 238U in the drinking water in the exanimated period. Test results showed that the concentration of uranium in drinking water ranges from 0.42 µg/dm3 to 0.71 µg/dm3 which is under proposed and permitted concentration of 2 µg/dm3 . It is proven that uranium in drinking water has anthropogenic origin and its presence has no short-term risk to human health. However, continuous ingestion of uranium in long-term interval can have an impact on human health. Calculated potentially carcinogenic risk to human health highlighted to the real danger for the average 20 out of 1,000 people which constantly consume this water for drink.