Istraživanje koncentracije radona u izvorskoj vodi sa planine Jastrebac

Abstract

Jastrebac je planina koja se nalazi u južnom delu Srbije, na prostoru između Niša, Aleksinca, Kruševca, Blaca i Prokuplja. Planina obiluje brojnim izvorima vode, vodenim tokovima i potocima. Vodu sa prirodnih izvora ljudi koriste za piće. Kako je radon u vodi prepoznat kao jedan od najvažnijih uzročnika maligniteta, važno je istražiti u kojoj meri je on zastupljen u ovim vodama. Merenje koncentracije radona izvršeno je pomoću radon detektora RAD7 (DURRIDGE Co.). U radu su predstavljene vrednosti koncentracije radona u vodi, i utvrđeno je da su dosta ispod preporučenog nivoa od 100 Bq l-1. Interval izmerenih vrednosti bio je od (0,7 ± 0,3) Bq l-1 do (6,6 ± 1,3) Bq l-1, sa srednjom vrednošću od 3,72 Bq l-1. Na osnovu izmerenih koncentracija radona određene su efektivne doze inhalacije i ingestije na godišnjem nivou. Određena je i ukupna godišnja doza izloženosti u rasponu od 1,90 µSv y-1 do 17,88 µSv y-1 , sa srednjom vrednošću od 10,54 µSv y-1. Rezultati prezenovani u ovom radu predstavaljaju prva merenja radona u vodi na ovom području ovom metodom.

Jastrebac mountain is located in southern Serbia. The mountain is abundant with numerous water springs and streams. People use water from the springs as drinking water. It is important to measure the concentration of radon in these waters because radon in water is a leading source of cancer. Concentration of radon in water is measured by radon detector RAD7 (DURRIDGE Co.). In this article, we have presented the values of radon concentration and it is determined that they are significantly below 100 Bq l-1. The values of the concentrations of radon in the waters are in the range of (0.7 ± 0.3) Bq l-1 to (6.6 ± 1.3) Bq l-1, with a mean value of 3.72 Bq l-1. Based on the measured concentrations of radon an effective dose of inhalation and ingestion of radon is calculated on the annual level. The range of the total annual dose of radiation was from 1.90 µSv y-1 to 17.88 µSv y-1. The values presented in this article are the first measurements of radon concentration in water in this region.